Tarihteki En Önemli İnanç, Bilim Ve Kültür Merkezlerinden Biri Kocaeli’dir

Uluslararası Milli Mücadelede Servetiye Cephesi Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu’nda Prof. Dr. Azmi Özcan’ın oturum başkanlığı yaptığı Karamürsel Alp Salonundaki oturumda  Prof. Dr. Recep Dikici-Selçuk Üniversitesi ‘’İzmit Ak Ali Efendi’nin Camiu’l- Ahbar-ı ve Kocaelili Bazı Alimlerin Eserlerinden Nakiller’’, Doç. Dr. Serdar Ösen-Karabük Üniversitesi ‘’Aziz Ahmet Paşa’nın Kocaeli Mutasarrıflığı’’, öğretim görevlisi Ekrem Saltık-İstinye Üniversitesi ‘’Yarın Gazetesinin İzmit Davası: İzmit Ahalisi İzmit Valisine Karşı’’ konularında tebliğler sundu.

İZMİTLİ MEŞHUR ÂLİM AK ALİ EFENDİ

‘’Tarihteki en önemli inanç, bilim ve kültür merkezlerinden biri de, Kocaeli’dir’’ diyen Prof. Dr. Recep Dikici, “Bu bölgedeki mevcut medreseler ile çeşitli bilim dallarında yetişen âlim ve edipler, bu gerçeği açıkça göstermektedir” ifadesini kullandı. Bilhassa Osmanlı döneminde yazılan İzmitli meşhur âlim Ak Ali Efendi’nin “Câmiu’l-Ahbâr“ adlı eserinin ülkemizin kültür mirası olduğunu belirten Prof. Dr. Recep Dikici, “Nakli esas alan bir ilmihal eseri olan Câmiu’l-Ahbâr adlı eserin el yazma bir nüshası bulunuyor. Eserinde ayet ve hadislere yer verir. Ak Ali Efendi, 1794 yılında eseri kaleme almıştır’’ bilgisini verdi. 

MUTASARRIF AZİZ AHMET PAŞA

Doç. Dr. Serdar Ösen, Kocaeli Mutasarrıflığı yapmış olan Aziz Ahmet Paşa’yı anlattı. Ösen, “Dönemin eşkıyalarından Kalyoncu Ali isyanını bastırmıştır.  Bilecik ayanı olan Kalyoncu Ali, Osmanlı-Rus savaşı esnasında asker vermeyince hakkında idam fermanı çıkmıştır. Aziz Ahmet Paşa, Sakarya nehrinin İzmit Körfezine bağlanması projesi üzerinde de çalışmış, ancak netice alınamamıştır. Mühendishane hocaları ve mimarlarına keşif projesi hazırlatmıştır. Sultan 2. Mahmut projenin hayırlı bir proje olduğunu ve işin neticelendirilmesini istemiştir. 1814 yılında Aziz Ahmet Paşanın vefatıyla proje gerçekleştirilememiştir. Abdülaziz döneminde de bir deneme yapılıyor kanal projesi üzerine” açıklamasını yaptı.

YARIN GAZETESİ 80 BİN SATIYORDU

Öğretim görevlisi Ekrem Saltık, “1930’larda İzmit’te yayın yapan Yarın Gazetesi, o dönem 80 bin satıyordu. Gazetenin başyazarı ve sahibi Arif Oruç muhalif bir gazetecilik yapıyordu. Dönemin popülist politikalarını köşesinde eleştirmiştir. Dönemin Valisi Eşref Beye hakaret ettiği gerekçesiyle kendisine dava açılıyor. Davası İstanbul’da görülen Oruç, mahkum ediliyor. 1 yıl 3 ay hapis cezası alarak gazetesi kapatılıyor. İzmit Körfezinde demirli Yavuz zırhlısıyla ilgili yaptığı yayınlar sebebiyle casusluk suçlamasında bulunuluyor kendisine” dedi.

CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE KOCAELİ

Prof. Dr. Sabahattin Özel başkanlığında gerçekleştirilen bir diğer oturumda ise Zafer Atar ‘’II. Abdülhamit Devrinde Bosna-Hersekli Muhacirlerin Karamürsel’e İskânı ve Karşılaştıkları Sorunlar’’, Prof. Dr. Türkan Erdoğan ‘’Nezihe Muhittin Örneğinde Milli Mücadele ve Kadın Hareketi’’, Prof. Dr. Safiye Kıranlar-Sakarya Üniversitesi, Dr. Öğr. Gör. Hatice Şahin Akan-Sakarya Üniversitesi ‘’Varlık Vergisi Uygulamasında Kocaeli Vilayeti Örneği’’, Doç. Dr. Esma Torun Çelik-Kocaeli Üniversitesi ‘’Kocaeli’nde Dil Bayramları (1933-1938)’’, Dr. Öğr. Üyesi Sedef Bulut-Ankara Üniversitesi ‘’12 Mart 1971 Muhtırasına Giden Süreçte Son Durak: 12 Ekim 1969 Genel Seçimleri ve Kocaeli’ne Yansıması’’ konularında tebliğ sundu.                     

MİLLİ MÜCADELE VE KADIN HAREKETİ

Prof. Dr. Türkan Erdoğan, Nezihe Muhittin Örneğinde Milli Mücadele ve Kadın Hareketi’ni aktardığı bildirisinde, Nezihe Muhittin Türkçü’nün bir feminist olduğunu belirtti. Kuva-i Milliye ruhuna sahip bir insan Nezihe Muhittin, Cumhuriyet kurulmadan Kadınlar Halk Fırkasını kurmuştur. Erdoğan, “En az beş dernek kurmuş bir kadındır. Aktivist açıdan Türk feminizminin temelini atmıştır” dedi.

KOCAELİ’DEN 1 MİLYON 200 BİN TL VARLIK VERGİSİ TOPLANDI

Prof. Dr. Safiye Kıranlar-Sakarya Üniversitesi, Varlık Vergisi Uygulamasında Kocaeli Vilayetini katılımcılara aktardı. Kıranlar, “Türkiye, 2. Dünya Savaşına girmedi ama girecekmiş gibi hazırlıklarını yaptı. 1942 yılında maliyenin nakit paraya ihtiyaç duyması sebebiyle varlıklı vatandaşlardan vergi alınmasına karar verildi. Bir defaya mahsus olmak üzere vergi alındı. Türk Yolu Gazetesi’nde vergi vermenin bir yurttaşlık görevi olduğuna dair yazılar yayınlandı. İzmit’te vergi listesine giren mükelleflerin tahakkuk eden vergilerinden yüzde 70’i gibi bir tahsilat alınmıştır. Kocaeli’den 1 milyon 200 bin TL varlık vergisi toplanmıştır’’ dedi.

BOŞNAK MUHACİRLER

Doç. Dr. Zafer Atar-Celal Bayar Üniversitesi, II. Abdülhamit Devrinde Bosna-Hersekli Muhacirlerin Karamürsel’e İskânı ve Karşılaştıkları Sorunları aktardığı bildirisinde, 93 harbi sonrası muhacirlerin Osmanlı Devletine göç ettiğini belirtti. Atar, “Karamürsel’e gelen Boşnak muhacirlere arazi verilip verilmediği bilinmemektedir. Nüfusun özellikle köylere iskan edildiğini görüyoruz. 286 hanenin Karamürsel’in köylerine iskân edildiğini kaynaklarda görmekteyiz. Osmanlı Devleti elindeki kıt imkanlarla muhacirlerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmıştır” dedi.