Kanunun hakime delilleri serbestçe değerlendirme hakkı tanımadığı, delille bağlı olmasını öngördüğü hallerde kesin delille ispat zorunluluğu vardır. Senetle ispatın zorunluluğu kesin delille ispat zorunluluğunu ifade eder. HMK 200-Bir hakkın doğumu, düşürülmesi, devri, değiştirilmesi, yenilenmesi, ertelenmesi, ikrarı ve itfası amacıyla yapılan hukuki işlemlerin, yapıldıkları zamanki miktar veya değerleri 2.500,00 Türk Lirasını geçtiği takdirde senetle ispat olunması gerekir. Bir hukuki işlemlerin miktar veya değeri ödeme veya borçtan kurtarma gibi bir nedenle 2.500,00 Türk Lirasından aşağı düşse bile senetsiz ispat olunamaz. 

Senetle ispat sınırının bu kadar yükseltilmesi ve belge kavramının senetle ispat zorunluluğunun bir istisnası olan delil başlangıcı olması senetle ispat zorunluluğunun uygulama alanını oldukça daraltılmıştır.Tanıkla ispat Cumhuriyet öncesi, Mecelle döneminde çok büyük öneme haiz iken günümüzde takdiri delil olan tanık çok fazla güvenilen bir delil değildir. Senetle ispat mecburiyetinin görünümü 2.500,00 TL’yi geçen hukuki işlemler ile bu hukuki işlemlere karşı ileri sürülen iddialar içindir. Senetle ispat mecburiyeti olabilmesi için bir hukuki işlemin ispatı söz konusu olmalıdır ve hukuki fiillerin senetle ispatı gerekmez. Hukuki işlem hukuki bir sonucu elde etmek maksadıyla irade açıklamasında bulunmaktır. Taraflar arasındaki karz akdi sözleşme kurulurken hazırlanmış bir senetle ispat edilebilecekken bir haksız fiilin önceden düzenlenmiş bir senetle ispat edilebilmesi mümkün olmayabilir. Hukuki işlemin borçlandırıcı işlem veya tasarruf işlemi olması arasında da bir fark yoktur, iki halde de şartları varsa hukuki işlemin senetle ispatı gerekir. Aynı hukuki ilişkide tarafların farklı edimleri yerine getirmeleri halinde, her ikisinin edimini ispat şekli farklı olabilir. Bir hizmet sözleşmesinde işçi, edimi olan işi gördüğünü her türlü delille ispat edebilirken, işveren ödemeyi senetle ispat etmelidir.

Çünkü işi yerine getirilmesi bir fiildir, bunun senetle ispatına gerek yoktur, lakin, ödeme borcu sona erdiren bir sebep olarak senetle ispat edilebilir. Hukuki işlemin miktarı ve değeri yapıldığı andaki durumuna göre belirlenecektir. Davanın açıldığı andaki değer yapıldığı ana göre az bile olsa yapıldığı andaki değer 2.500 TL’nin üzerindeyse senetle ispatı gerekecektir. Ayrıca hukuki işlemin tümünün değerine göre bir belirleme yapmak lazım gelir. Kısmi dava açıldığında senetle ispatı gereken meblağ dava edilmese bile fazlaya ilişkin haklar da dahil edilerek hukuki işlemin bütünü üzerinden senetle ispat edilecektir.
Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.

banner2817